Phong tục

Tục cưới hỏi độc đáo của đồng bào dân tộc ở Việt Nam

Việt Nam có 54 dân tộc anh em và sinh sống trên khắp lãnh thổ. Ngoài người Kinh, các dân tộc còn lại có nét đặc trưng riêng về tín ngưỡng, văn hóa, ẩm thực góp phần tạo nên mảnh đất hình chữ S đa dạng. Có thể nói, phong tục cưới hỏi ở mỗi dân tộc, mỗi vùng miền là một trong những nét đặc trưng của văn hóa Việt Nam.


Vào mùa xuân, nếu bạn đến với vùng đất Tây Nguyên, ghé thăm đồng bào dân tộc Ê Đê bạn sẽ cảm nhận được những nét thú vị của người dân nơi đây. Nếu may mắn được dự một bữa tiệc cưới thì chắc chắn bạn sẽ không tránh khỏi sự ngỡ ngàng. Người Ê Ðê có một cách làm đẹp riêng. Trai gái đến tuổi trăng rằm - 15, 16 tuổi - phải cà 6 chiếc răng cửa của hàm trên. Ðây là tục lệ bắt buộc, không bạn trẻ nào có thể chối từ. Một chiếc vòng tay được xem như "giấy chứng nhận", trao cho bạn trẻ vừa cà răng xong, và từ đó họ có quyền tự do "tìm hiểu".
Toàn cảnh lễ cưới dân tộc Ê đê
Dân tộc này có tục ở rể. Các cô gái phải tự đi kiếm chồng và chịu phí tổn toàn bộ tiền cưới. Một cô gái đã "nhằm" một chàng trao nào đó, thì nhờ ông "mối" đem chiếc vòng đồng sang nhà trai để hỏi chồng. Chàng trai thấy "ưng bụng" thì sờ tay vào chiếc vòng đồng ấy, rồi làm lễ nhận vòng. Vậy là, sự "ràng buộc" giữa hai nhà đã có sợi dây thân thiết. Ðể tìm hiểu cô dâu được kỹ càng, nhà trai có thể "đem" cô gái về ở nhà mình.

Tổ chức lễ cưới ở họ nhà gái. Tất nhiên phải có lợn và rượu. Con lợn được mổ để lấy máu thoa vào chân cô dâu, chú rể, rồi cúng tổ tiên cầu cho hai trẻ được sống hạnh phúc. Tiếp đó, ông "mối" xúc cho cô, cậu mỗi người hai miếng cơm và ba chén rượu. Tất cả mọi người có mặt đều ăn một miếng thịt và một miếng ruột lợn. Ông trưởng họ cầm chiếc vòng đồng, cô dâu, chú rể sờ tay vào chiếc vòng đó, "tiết mục" này kết thúc lễ cưới. Sau ba ngày, đôi bạn trẻ về nhà chồng lấy các thứ tư trang, dụng cụ sản xuất về nhà gái, để vợ chồng cùng làm ăn.

Đối với người Mường, chuyện tình cảm không chỉ là vấn đề riêng tư giữa đôi trai gái mà còn là mối quan tâm của thổ thần, tổ tiên và gia đình. Vì vậy, thanh niên đến tuổi 15 được phép tới cậy cửa, ngủ thăm với người con gái mình ưng nhưng phải có sự chứng kiến của người thân.

Khi đêm xuống, các chàng trai chưa vợ có thể cậy cửa nhà các thiếu nữ mới lớn. Người con gái nếu "ưng cái bụng" sẽ vặn nhỏ đèn với ý ngầm thông báo cho mọi người rằng đã có đối tượng "ngủ thăm". Hai người sẽ nằm bên nhau tâm sự, chung chăn, chung gối mà không được phép chạm vào người nhau.
Tục đón dâu dân tộc Mường
Sau vài đêm tìm hiểu, cô gái có quyền quyết định cho chàng trai “ngủ thật” hay không. Nếu mọi chuyện tốt đẹp, chàng trai sẽ mang bạc trắng, lợn béo sang nhà gái hỏi xin làm đám cưới.

Là dân tộc sống ở vùng giáp ranh giữa Lai Châu và Lào Cai, người Hà Nhì cũng có phong tục cưới hỏi của riêng mình. Trong những đêm hát giao duyên, trai gái có quyền tự do tìm hiểu, kết hôn. Chàng trai nào phải lòng cô gái mà được đáp lại sẽ dẫn người yêu về nhà, thưa chuyện với cha mẹ để xin cưới. Cả nhà đồng ý sẽ làm lễ trước bàn thờ tổ tiên, báo cáo rằng sắp có một cô con dâu mới, sau đó làm cỗ mời cả họ hàng và dân bản tới chung vui. Đây là lần cưới thứ nhất của chàng trai, cô dâu từ đó mang họ nhà chồng. Tuy nhiên, cuộc hôn nhân đó vẫn chưa được gọi là hoàn thành. Khi hai người có con hoặc kinh tế khá giả, họ sẽ phải tổ chức đám cưới lần thứ hai.

Đối với dân tộc Thái, để cưới được vợ, các chàng trai phải trải qua những thử thách rất dài. Thường khi ưng cô nào, chàng trai sẽ thưa với cha mẹ để lo chuyện hôn nhân.
Theo phong tục người Thái đen, cô dâu về nhà chồng phải tiến hành làm lễ búi tóc “Tằng cẩu”.
Trước đây, chàng trai phải đến ở nhà gái trong 3 tháng, sống trong gian dành cho khách và chỉ được phép mang một con dao để làm việc. Hết thời gian đó, nếu được bố mẹ cô gái đồng ý, chàng trai sẽ trở về báo cho cha mẹ mình biết. Lúc này, chàng trai mới được mang hành lý tư trang đến nhà gái và ở đó suốt 3 năm. Sau 3 năm ở rể, lễ thành hôn mới chính thức được tiến hành. Trường hợp cô gái không đồng ý cuộc hôn nhân sẽ tự cắt tóc mình. Sau lễ cưới, chú rể tiếp tục ở nhà gái từ một đến mười năm và chỉ được phép đưa vợ về nhà mình sau một nghi lễ đưa dâu long trọng.

Đối với người Mông, việc kiếm vợ cũng có nhiều nét đặc trưng. Những phiên chợ cuối năm là dịp tốt nhất để trai gái người Mông ở Hà Giang tìm nhau, nên vợ thành chồng. Sau những chén rượu ngô thơm nồng chúc tụng, cô gái ưng thuận chàng trai nào sẽ trao ánh mắt tình tứ rồi bỏ chạy, vừa chạy vừa ngoái cổ lại. Chàng trai có nhiệm vụ đuổi theo và đưa tay vỗ mông cô gái một cái trước sự chứng kiến của nhiều người. Hành động này đồng nghĩa việc cô gái sắp thành vợ.
Một đám cưới người Mông
Người Chu Ru, Cơ Ho cũng có một lê cưới độc đáo. Con gái ở đây có tục bắt chồng.
Đại diện nhà gái đeo nhẫn vào cho chàng trai.
Theo quy định, tục bắt chồng sẽ diễn ra vào ban đêm, các cô gái là người chủ động. Cô nào tìm được chàng trai ưng ý sẽ thông báo với gia đình hai bên. Nếu được chấp thuận, cô gái phải mang nhẫn tới đeo cho chàng trai. Trường hợp chàng trai không đồng ý có thể trả lại nhẫn. Tuy nhiên, sau 7 ngày cô gái lại tiếp tục đến đeo nhẫn cho chàng trai đến khi nào đồng ý mới được tổ chức lễ cưới.

About Mỵ Nương

0 nhận xét:

Đăng nhận xét

Được tạo bởi Blogger.